پنج‌شنبه , 22 می 2025

شاه گلی تبریز نگین سبز شهر، از تاریخ تا تفریح

شاه گلی تبریز، که با نام ائل گلی نیز شناخته می‌شود، یکی از بزرگ‌ترین و زیباترین پارک‌های شهری ایران است که در جنوب شرقی تبریز قرار دارد و به عنوان یک تفرجگاه محبوب شناخته می‌شود.

تاریخچه‌ای در گذر زمان:

قدمت این مکان به دوران آق‌قویونلوها بازمی‌گردد، جایی که پیش از صفویان به عنوان منبع ذخیره آب برای آبیاری باغ‌های شرقی تبریز مورد استفاده قرار می‌گرفت. در دوره صفویه، با پاکسازی محوطه و احداث دیواره‌های سنگی، شکل امروزی استخر آن پدید آمد. در عصر قاجار، خیابان‌هایی در اطراف استخر ایجاد شد و با کاشت درختان تبریزی، بید مجنون و گل‌های اطلسی، زیبایی و طراوت آن دوچندان گشت.

در دوران پهلوی، شاه گلی به شهرداری تبریز واگذار شد و به همت سید باقر کاظمی (مهذب‌الدوله)، استاندار وقت، نخستین مرمت‌های اساسی در آن انجام گرفت. قلب این استخر را عمارت هشت ضلعی کلاه‌فرهنگی تشکیل می‌دهد که امروزه به عنوان تالار پذیرایی (کاخ شاه گلی) مورد استفاده قرار می‌گیرد. این بنا که پیشتر خشتی بود، در سال ۱۳۴۶ بازسازی و به شکل کنونی درآورده شد.

شاه گلی یا ائل گلی؟

اگرچه پس از انقلاب ۱۳۵۷ نام این مکان به ائل گلی تغییر یافت (به معنای دریاچه ملت)، اما همچنان در بین مردم تبریز با نام قدیمی خود، شاه گلی (که به باور بسیاری از مورخان و تبریزشناسان به معنای دریاچه بزرگ است) شناخته می‌شود.

استخر چشم‌نواز:

استخر مرکزی شاه گلی با وسعت ۵.۵ هکتار، ظرفیت پذیرش ۷۲۰۰۰۰ متر مکعب آب را دارد. خیابانی که از ضلع جنوبی استخر تا عمارت کلاه‌فرهنگی امتداد یافته، این بنا را به صورت شبه‌جزیره‌ای دیدنی درآورده است.

هر روزه، گردشگران و شهروندان تبریزی در اطراف این دریاچه به پیاده‌روی می‌پردازند و در بیشتر فصول سال، این پارک مملو از جمعیت است. در زمستان، سطح آب یخ می‌بندد و منظره‌ای تماشایی خلق می‌کند. قایق‌سواری با قایق‌های پدالی و گازی نیز از تفریحات محبوب در این مکان است. همچنین، پس از عید نوروز، مردم ماهی‌های قرمز خود را در این دریاچه رها می‌کنند که به خوبی در آن رشد می‌کنند.

خاطرات شهربازی:

از دیرباز، شهربازی در کنار استخر شاه گلی وجود داشت و خاطرات شیرینی را برای کودکان و بزرگسالان تبریزی رقم زده بود. اما به منظور ثبت جهانی شاه گلی، این شهربازی در سال ۱۴۰۲ برچیده شد و قرار است به مکان دیگری منتقل شود.

امکانات و تفریحات:

شاه گلی تبریز با امکانات متنوع خود، پذیرای گردشگران است:

پارکینگ: چندین پارکینگ بزرگ در اطراف پارک وجود دارد، اما در روزهای شلوغ ممکن است با کمبود جا مواجه شوید.
سرویس بهداشتی: سرویس‌های بهداشتی متعدد و تمیز در سراسر پارک در دسترس هستند.
آبشارهای مصنوعی: آبشارهای مصنوعی زیبا با جریان آب از ارتفاعات پارک به سمت دریاچه، منظره‌ای چشم‌نواز ایجاد کرده‌اند.
المان‌های زیبا: مجسمه‌ها و المان‌های هنری متعددی در پارک قرار دارند که سوژه‌های خوبی برای عکاسی هستند.
غذاخوری و کافی‌شاپ: در داخل و اطراف پارک، انواع رستوران‌ها، کافی‌شاپ‌ها، سوپرمارکت‌ها و بوفه‌ها برای پذیرایی از بازدیدکنندگان وجود دارند.
پیاده‌راه‌ها: علاوه بر مسیر دور دریاچه، پیاده‌راه‌های متعددی در نقاط مختلف پارک برای علاقه‌مندان به پیاده‌روی تعبیه شده است.
دستگاه‌های ورزشی: دستگاه‌های ورزشی رایگان در نقاط مختلف پارک قرار دارند.
قایق‌سواری: امکان قایق‌سواری در استخر با قایق‌های پدالی و گازی فراهم است.

فاصله تا نقاط مهم:

فرودگاه: ۲۵.۶ کیلومتر
ترمینال: ۱۱.۵ کیلومتر
راه‌آهن: ۲۱.۸ کیلومتر
بازار: ۱۳ کیلومتر

بدون شک، هر کسی که از شاه گلی تبریز دیدن کند، آن را به عنوان یکی از زیباترین پارک‌های ایران خواهد شناخت. اگر هنوز این مکان را از نزدیک ندیده‌اید، حتماً در برنامه سفر خود قرار دهید و اگر تجربه‌ای از بازدید از آن دارید، با ما به اشتراک بگذارید.