قلعه تپه لادیز میراثی از دوره اشکانیان در سیستان و بلوچستان

معرفی قلعه تاریخی تپه لادیز

در دل طبیعت بکر استان سیستان و بلوچستان، یکی از کهن‌ترین قلعه‌های ایران با نام قلعه تپه لادیز یا قلعه اربابی‌ها قرار گرفته است. این بنای تاریخی در روستای لادیز، از توابع شهرستان میرجاوه، واقع شده و قدمت آن به دوره اشکانیان بازمی‌گردد. این اثر در تاریخ ۱۰ دی ۱۳۸۱ با شماره ۶۷۵۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و امروزه به عنوان یکی از میراث‌های فرهنگی ارزشمند منطقه شناخته می‌شود.

موقعیت جغرافیایی قلعه تپه لادیز

این قلعه در جنوب‌غربی شهر میرجاوه و در روستای کوهستانی لادیز ساخته شده است. قلعه بر فراز صخره‌هایی مستحکم بنا شده و حدود ۱۵ متر بالاتر از سطح زمین‌های اطراف قرار دارد. وجود پرتگاه در سه طرف قلعه و جاری بودن رودخانه‌ای در شمال آن، موقعیت دفاعی ممتازی برای این سازه به ارمغان آورده است.

 

تاریخچه و ریشه نام قلعه

قلعه لادیز در گذشته محل سکونت خاندان محلی با نام «اربابی» بوده و به همین دلیل با نام «قلعه اربابی‌ها» نیز شناخته می‌شود. واژه «لادیز» نیز برگرفته از «لادژ» است که در گذر زمان و پس از حمله اعراب به «لادز» و سپس «لادیز» تغییر یافته است. این قلعه در گذشته نه تنها نقش دفاعی بلکه نقش مهمی در فعالیت‌های اجتماعی منطقه ایفا می‌کرده است.

ویژگی‌های معماری قلعه لادیز

قلعه تپه لادیز دارای ابعادی به طول ۲۵۰ متر و عرض ۵۰ متر است. مصالح اصلی به‌کاررفته در ساخت این قلعه شامل سنگ‌های درشت برای فونداسیون و خشت برای دیوارهاست. معماری قلعه به‌خوبی با اقلیم کوهستانی منطقه هماهنگ شده است. متأسفانه به دلیل فرسایش طبیعی و کمبود رسیدگی، بسیاری از بخش‌های قلعه تخریب شده و تنها قسمت‌هایی از دیوارهای آن باقی مانده است.

جاذبه‌های گردشگری اطراف قلعه

روستای لادیز علاوه بر این بنای تاریخی، دارای دیدنی‌های طبیعی و فرهنگی دیگری نیز هست. چشمه آب معدنی حضرت موسی با خواص درمانی و گورستان تاریخی هفتاد ملا با قدمتی نزدیک به ۸۰۰ سال، از جمله جاذبه‌هایی هستند که در کنار بازدید از قلعه می‌توان از آن‌ها دیدن کرد.

 

نکات مهم برای بازدید از قلعه

زمان پیشنهادی بازدید: تمامی فصول سال مناسب‌اند، اما بهار و پاییز هوایی دل‌پذیرتر دارند.

مدت زمان بازدید: معمولاً بین ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت

توصیه‌ها: استفاده از راهنمایان محلی، هماهنگی برای اقامت در خانه‌های روستایی، و همراه داشتن آب کافی و تجهیزات لازم برای طبیعت‌گردی

ویژگی منحصربه‌فرد: مهمان‌نوازی مردم محلی و زندگی بومی روستایی، تجربه‌ای خاص برای گردشگران فراهم می‌کند.

وضعیت فعلی و ضرورت حفاظت

با وجود ارزش تاریخی بالا، قلعه تپه لادیز در وضعیت مناسبی قرار ندارد. بخش‌هایی از آن به دلیل فرسایش و بی‌توجهی به ویرانه تبدیل شده‌اند. مرمت فوری این اثر توسط سازمان میراث فرهنگی و جلب مشارکت جامعه محلی برای حفاظت از آن، گامی مهم برای حفظ این گنجینه ملی است.

قلعه تپه لادیز، نماد درخشان تاریخ و تمدن اشکانی در جنوب شرق ایران است. این قلعه با موقعیت دفاعی منحصربه‌فرد و معماری بومی، در کنار جاذبه‌های طبیعی و تاریخی اطراف، می‌تواند به یکی از مقاصد مهم گردشگری تبدیل شود. آنچه امروز نیاز است، توجه ویژه برای مرمت، معرفی و بهره‌برداری اصولی از این بنای ارزشمند است؛ تا نه‌تنها گردشگران داخلی بلکه توریست‌های خارجی نیز با این گنجینه ناشناخته بیشتر آشنا شوند.

باتشکر

 

عضوت شما در خبرنامه تایید شد